Gości online: 3
Foto. Tadeusz Halicki. Rezerwat susła perełkowanego - Wygon Grabowiecki
Wygon Grabowiecki – faunistyczny rezerwat przyrody w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Grabowiec, na terenie wsi Grabowiec-Góra[1]. Znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Strzelce, ale poza jego gruntami[2].
powierzchnia (według aktu powołującego): 6,38 ha[1]dokument powołujący: Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11 grudnia 1995 roku w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1996 r. nr 5, poz. 62).położenie geograficzne: Działy Grabowieckie, gmina Grabowiec, na południe od zabudowań wsi Grabowiec-Góra.przedmiot ochrony (według aktu powołującego): zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych stanowiska susła perełkowanego (jedno z siedmiu w Polsce[3]).Rezerwat obejmuje pas pastwiska (wygonu) ciągnącego się po obu stronach drogi gruntowej prowadzącej ze wsi Grabowiec-Góra na południe do Czartorii[3].
W zbliżonych granicach powołano specjalny obszar ochrony siedlisk sieci Natura 2000 „Wygon Grabowiecki” PLH060027, który zajmuje powierzchnię 8,37 ha[3]. W pobliżu znajduje się rezerwat „Rogów”.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Wygon_Grabowiecki
Na terenie gminy stwierdzono występowanie następujących gatunków fauny:
suseł perełkowany - na południe od miejscowości Grabowiec Góra, objęty ochroną rezerwatową „Wygon Grabowiecki” - zmniejsza się liczebność sła w związku z zarastaniem terenu przez samosiewy drzew i krzewów oraz zarastanie bujną roślinnością trawiastą spowodowane zmniejszeniem intensywności wypasu bydła w części środkowej i południowej rezerwatu. Groźnym zjawiskiem jest istnienie „dzikiego wysypiska” w bezpośrednim sąsiedztwie rezerwatu.
Grabowczyk - miejsce reintrodukcji susła
W obrębie regionalnego korytarza dla fauny i flory łąkowej i wodno - błotnej Dolina Wolicy:
- potrzeszcz - Grabowczyk
- pokląskwa - Skomorochy Duże
- łyska - Rogów
- błotniak stawowy - obok Wolicy Uchańskiej
brzegówka - kolonia w skarpie przy drodze z Szelatyna do Grabowca
chrząszcz z rodziny ryjkowców - licznie występują w okolicach Wolicy Uchańskiej i Grabowca na murawach kserotermicznych.
Większa część gminy została zaliczona do obszarów o wysokich walorach faunistycznych, z wyjątkiem niewielkich skrawków w części SE i NW gminy, jak również do krajowego węzła ekologicznego K-22 w sieci PL-ECONET.
Węzeł ten obejmuje cenniejsze obszary występowania unikalnej fauny i flory kserotermicznej, a w szczególności rezerwaty chroniące susła perełkowanego [„Gliniska” w gminie Uchanie (w bezpośrednim sąsiedztwie gminy Grabowiec), „Popówka” w północnej części gminy Miączyn, „Wygon Grabowiecki”] oraz ciągi siedlisk kserotermicznych w postaci korytarzy ekologicznych.
Rezerwat „Wygon Grabowiecki” został uznany za węzeł ekologiczny w systemie CORIN.
(Na podstawie Studium zagospodarowania przestrzennego gminy Grabowiec)
(Zdjęcia - Tadeusz Halicki)
Stanowisko susła perełkowanego (Spermophilus suslicus) koło wsi Grabowiec Góra w gminie Grabowiec. Zdjęcia dr Stefan Męczyński (Instytut Biologii UMCS) >> pdf (3,94 MB)
Wygon Grabowiecki PLH060027 lubelskie chełmsko-zamojski Grabowiec 8.4 Dolina Wolicy PLH060058 lubelskie chełmsko-zamojski Grabowiec, Miączyn, Skierbieszów 938.3 Rogów PLH060062 lubelskie chełmsko-zamojski Grabowiec
ZARZĄDZENIEMINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA
z dnia 11 grudnia 1995 r.w sprawie uznania za rezerwat przyrody.(M.P. z dnia 23 stycznia 1996 r.)Na podstawie art. 23 ust. 3 ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 114, poz. 492, z 1992 r. Nr 54, poz. 254, z 1994 r. Nr 89, poz. 415 i z 1995 r. Nr 147, poz. 713) zarządza się, co następuje:
§ 1. Uznaje się za rezerwat przyrody pod nazwą "Wygon Grabowiecki" obszar pastwisk i drogi gruntowej, o powierzchni 6,38 ha, położony w gminie Grabowiec w województwie zamojskim.
§ 2. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych stanowiska susła perełkowanego.
§ 3. W skład rezerwatu przyrody wchodzi obszar położony w granicach administracyjnych gminy Grabowiec, oznaczony w ewidencji gruntów obrębu Grabowiec Góra jako działki nr 2519/1, 2520, 2612, 2613, 3024, 3025.
§ 4. 1. Na obszarze rezerwatu przyrody zabrania się:
1) polowania, chwytania, płoszenia i zabijania dziko żyjących zwierząt, niszczenia nor i legowisk zwierzęcych, gniazd ptasich i wybierania jaj,2) wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczystości, innego zanieczyszczania wód i gleby oraz powietrza,3) wydobywania skał i minerałów,4) niszczenia gleby lub zmiany sposobu jej użytkowania,5) zakłócania ciszy,6) palenia ognisk,7) stosowania środków chemicznych w gospodarce rolnej i zadrzewieniowej,8) zmiany stosunków wodnych,9) umieszczania tablic, napisów, ogłoszeń reklamowych i innych znaków nie związanych z ochroną, z wyjątkiem znaków i tablic oznaczających przebieg granicy państwowej oraz pasa drogi granicznej, znaków drogowych i innych znaków związanych z ochroną porządku i bezpieczeństwa,10) ruchu pojazdów poza drogą publiczną, z wyjątkiem pojazdów służb ochrony przyrody oraz Straży Granicznej.2. Zakazy, o których mowa w ust. 1, nie dotyczą:1) osób fizycznych będących właścicielami nieruchomości wchodzących w skład rezerwatu przyrody, w zakresie wykonywania przez nich prawa własności zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego,2) prowadzenia badań naukowych za zgodą Wojewody,3) prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z ochroną granicy państwowej, bezpieczeństwem publicznym i z ochroną przeciwpożarową,4) wykonywania zadań z zakresu obronności państwa,5) wykonywania zabiegów ochronnych, hodowlanych i pielęgnacyjnych za zgodą Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, udzielaną w przypadku potrzeby likwidacji nagłych zagrożeń ochranianej przyrody, nie ujętych w planie ochrony.
§ 5. Bezpośredni nadzór nad rezerwatem przyrody sprawuje Wojewoda Zamojski.
§ 6. Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
„Suseł perełkowany – cóż to za zwierze? Większość ludzi nie związanych z naukami przyrodniczymi, zapytana o susła potrafi tylko odpowiedzieć: to taki mały gryzoń zapadający w sen zimowy. Zwrot „śpi jak suseł” jest od bardzo dawna obecny w polskim języku, a mimo to nie wiąże się z tym jakakolwiek szeroko pojęta wiedza o tym gatunku. Być może wynika to z faktu, że susły nie są zbytnio popularne, a spotyka się je jedynie w Polsce południowo-wschodniej.
Co można zrobić aby to zmienić? Przede wszystkim opowiedzieć o tej interesującej ziemnej wiewiórce, spędzającej większość życia pod ziemią. Sympatyczny wygląd, nietypowe zachowania i zwyczaje, a przede wszystkim unikalny system kopania nor, powinny stać się łatwiejsze do poznania dzięki tej publikacji.
Smutek wywołuje tylko to, że gryzoń ten występujący w Polsce w latach 80-tych ubiegłego wieku jeszcze w tak dużych koloniach, obecnie stał się krajowym gatunkiem zagrożonym. Dr Stefan Męczyński, wieloletni badacz tego gatunku, już przed 20 laty dość często w swoich pracach zwracał uwagę na potrzebę ochrony siedlisk tych zwierząt, przewidując załamanie się krajowej populacji susłów na początku XXI wieku. Niestety miał rację.
W wielu miejscach Zamojszczyzny, na malowniczo położonych pastwiskach, miedzach i drogach polnych brakuje elementu krajobrazu jakim był ten sympatyczny gryzoń.
Miejmy nadzieję, iż prowadzony obecnie projekt ochrony oraz zaangażowanie wielu osób, którym leży na sercu ochrona tego gatunku zaowocują tym, że susły staną się na powrót niezagrożonymi mieszkańcami naszego kraju.”
Rogów – stepowy rezerwat przyrody
znajdujący się na terenie gminy Grabowiec, w powiecie zamojskim, w województwie lubelskim. położenie geograficzne: Działy Grabowieckie powierzchnia: 0,95 ha rok utworzenia: 1965.dokument powołujący: Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 23 października 1965 roku w sprawie uznania za rezerwat przyrody (MP nr 65, poz. 373).przedmiot ochrony (według aktu powołującego): zachowanie stanowiska rzadkich roślin stepowych i kserotermicznych z reliktowym stanowiskiem dziewięćsiła popłocholistnego.