Eugeniusz Wilkowski

Solidarność na terenie gminy Grabowiec
w latach 1980 - 1989


Chełm 2012

Wstęp



Dekada lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia jawi się przed badaczem przede wszystkim jako czas narodzin fenomenu Solidarności i jej wpływu na przeobrażenia w Polsce i tej części Europy. Wydaje się to zrozumiałe. To dzięki temu ruchowi kraj nasz wybił się na niepodległość, zupełnie zmieniło się nasze usytuowanie międzynarodowe. Zmienione zostały struktury państwa. Są to niekwestionowane osiągnięcia, jawiące się jako pod-stawowe. Równocześnie rodzi się potrzeba dyskursu o aktualności ideałów Solidarności, wszak na drodze wszczętych przeobrażeń nie wszystko udało się nam podjąć, a w międzyczasie pojawiły się kolejne, nierozwiązane problemy, determinujące postrzeganie sprawy narodowej. Obchodzone są rocznice związane z Solidarnością, historycy i publicyści odsłaniają kolejne rozdziały narodowej pokojowej rewolucji, w imię – jak wydaje się – nie tylko czystego poznania historycznego. Niedawna przeszłości ma nas uczyć, pozwalać wyciągać wnioski. Nie podejmuję odpowiedzi, na ile z owych lekcji wydobywamy potrzebne nauki. Wskazuję jedynie, że wiele jeszcze przestrzeni narodowego bytu zostało do podjęcia, uporządkowania. Jeżeli tak, to w odniesieniu do wsi polskiej jawią się one w zakresie szczególnym. Intencją przedkładanej pracy jest ukazanie społeczności lokalnej, tworzonej przede wszystkim przez rolników, w procesie wybijania się na niepodległość. Rozumiejąc wszelkie uwarunkowania społeczno – ekonomiczne okresu transformacji z całą mocą należy podkreślić, że to właśnie rolnicy, ta warstwa społeczna poniosła wyjątkowo dotkliwe koszty. Dzisiejsza wieś de facto nie posiada reprezentacji politycznej wywodzącej się z Solidarności. Pozostaje ona po stronie partii o rodowodzie z byłego systemu. Na ten obraz geografii politycznej złożyło się kilka czynników, jednym z nich okazała się słabość przywódców obozu solidarnościowego na wsi, którzy zmarnowali nagromadzony kapitał polityczno - aksjologiczny.
 Jeżeli dzisiaj nikt nie kwestionuje historycznego znaczeniu ruchu Solidarności w procesie przemian, to należy pamiętać, że znaczący udział w tych zmianach mają rolnicy... 

Więcej - plik pdf >>