Strategia Rozwoju Gminy Grabowiec w na lata 2015-2025 

Wstęp

Strategia Rozwoju Gminy Grabowiec w na lata 2015-2025 jest kluczowym dokumentem, w ramach którego została opracowana koncepcja rozwoju gminy, zidentyfikowane zadania inwestycyjne oraz wypracowane założenia prowadzące do wzmocnienia jej potencjału gospodarczego, kulturowego i społeczno-ekonomicznego. Strategia rozwoju określa również elementy przewagi konkurencyjnej gminy Grabowiec w stosunku do innych gmin.

Konieczność tworzenia gminnych dokumentów planistycznych o charakterze strategicznym nie wynika wprost z przepisów prawa. Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, wśród dokumentów strategicznych opracowywanych przez jednostki samorządu terytorialnego wymienia jedynie strategie rozwoju województw oraz strategie ponadregionalne. Katalog ten pozostawia jednak otwarty, a wśród podmiotów odpowiedzialnych za prowadzenie polityki rozwoju wymienia samorząd gminny. Stąd też podstawą prawną do sporządzenia strategii jest art.18 ust.2 pkt.6 ustawy o samorządzie  gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz.U. z 2015 r. poz.1515), która nadaje wyłączne kompetencje samorządowi gminnemu do uchwalenia programów gospodarczych.

Zintegrowane podejście do rozwoju gminy Grabowiec jest podstawowym elementem do stworzenia kompleksowej oferty gospodarczej i inwestycyjnej. Strategia Rozwoju Gminy Grabowiec uwzględnia jej potencjał rozwojowy oraz plany inwestycyjne, a także respektuje preferencje i aspiracje mieszkańców. Celem opracowania  przedmiotowej Strategii jest budowanie konkurencyjnej rynkowo oferty dostosowanej do zdefiniowanych i rozpoznanych potrzeb konkretnych grup odbiorców, wykorzystującej istniejące walory społeczno-gospodarcze oraz funkcjonującą infrastrukturę, umożliwiającą przyciągnięcie potencjalnych inwestorów.

Niniejszy dokument określa w sposób spójny cele i kierunki rozwoju gminy Grabowiec w kontekście polityki inwestycyjnej oraz wyznacza sposoby ich realizacji. Założenia zamieszczone w dokumencie poprzedzone zostały analizą potencjału społeczno-gospodarczego Gminy Grabowiec.

Strategia Rozwoju Gminy Grabowiec składa się z następujących trzech części:

1. wnikliwej analizy i diagnozy strategicznej wraz z analizą mocnych i słabych stron gminy oraz szans i zagrożeń dla jej rozwoju (SWOT);
2. opracowania założeń strategicznych zawierającej: wizję, misję i cele strategiczne, kierunki rozwoju, a także listę szczegółowych zadań do realizacji w przyjętej perspektywie czasowej;
3. systemu realizacji, monitorowania i ewaluacji założonych celów strategicznych, w tym ram finansowych oraz wykazu projektów kluczowych ujętych w formie Wieloletniego Planu Inwestycyjnego.

Strategia Rozwoju Gminy Grabowiec ma za zadanie wykreować pozytywny wizerunek gminy w percepcji potencjalnego inwestora lub turysty, określić determinanty rozwojowe oraz wywołać zamierzone postawy wśród mieszkańców i wybranych grup odbiorców.

Opracowanie Strategii pozwoli na wykorzystanie potencjału społeczno-gospodarczego gminy, a także rozwój usług w oparciu o kompleksową ofertę gospodarczą i inwestycyjną. Głównym założeniem 

instytucji zaangażowanych w opracowanie Strategii jest tworzenie zrównoważonych produktów oraz budowanie przewag konkurencyjnych.

Rozwój Gminy Grabowiec, podobnie jak zdecydowanej większości ośrodków gminnych w Polsce, będzie mocno uzależniony od szeregu czynników zewnętrznych. Niektóre z nich będą miały pozytywny wpływ na rozwój gminy, natomiast inne mogą w sposób istotny powodować ograniczenia rozwojowe. W niniejszej analizie zaprezentowano charakterystykę najważniejszych pozytywnych i negatywnych zjawisk i determinant rozwojowych, które mogą mieć wpływ na rozwój gminy.

Do głównych czynników zewnętrznych, mogących wpłynąć na rozwój Gminy, należy z pewnością zaliczyć:

1. Przemiany w wymiarze przestrzennym, społecznym, gospodarczym i technologicznym dokonujące się na poziomie regionalnym.  Województwo lubelskie, pomimo ogólnego postępu gospodarczego notowanego w ostatnich latach, nadal zaliczane jest do regionów słabych strukturalnie.  Z licznych analiz oceniających możliwy wpływ innowacji na rozwój całego województwa wynika, że w dłuższej perspektywie czasu należy spodziewać się szeregu pozytywnych zjawisk związanych z rozwojem proinnowacyjnej gospodarki, napływem inwestycji i nowych technologii, rozwojem przedsiębiorczości, a także wzrostem potencjału OZE. Należy przypuszczać, że również Gmina Grabowiec będzie objęta częścią pozytywnych procesów rozwojowych zachodzących na obszarze Polski Wschodniej i województwa lubelskiego.
2. Transfer do regionu znacznych środków finansowych związanych z realizacją przez Polskę programów współfinansowanych przez Unię Europejską. Województwo lubelskie charakteryzuje się niższą wartością wielu wskaźników w porównaniu do średnich wartości w Polsce oraz UE, również wskaźników kluczowych wskazanych w Strategii Europa 2020. Od wielkości i efektywności wykorzystania tych środków będzie między innymi w dużej mierze zależał rozwój społeczności lokalnych, w tym również Gminy Grabowiec.
3. Zwiększenie potencjału wiedzy, zaawansowania technologicznego ma następować w sposób selektywny, tj. z wyraźną preferencją dla dziedzin związanych z regionalnymi inteligentnymi specjalizacjami. Rozwój sektora odnawialnych źródeł energii to mocny impuls rozwojowy dla kraju i poszczególnych regionów. W dłuższej perspektywie czasowej należy się spodziewać napływu nowych technologii i rozwiązań, a popyt na odnawialne surowce energetyczne stworzy dla wielu gmin wiejskich alternatywę dla modernizacji rolnictwa oraz dodatkowe szanse na różnicowanie działalności gospodarczej na wsi.

Wyzwaniami horyzontalnymi dla rozwoju gmin województwa lubelskiego są przede wszystkim:

1. niekorzystne zmiany demograficzne (starzenie się społeczeństwa, migracje mieszkańców), które oddziałują na edukację, rynek pracy oraz usługi publiczne,
2. konieczność zmiany struktury gospodarki, co będzie wymagało znacznego wysiłku na rzecz rozwoju przedsiębiorstw oraz dostosowania kwalifikacji mieszkańców do wymagań nowoczesnego rynku pracy,
3. niedostatki infrastrukturalne, które warunkują podniesienie atrakcyjności regionu jako miejsca do inwestowania i zamieszkania.

Efektywne wykorzystanie planowania strategicznego powinno zakładać system ścisłego związku i spójności opracowań na wszystkich poziomach zarządzania czyli województwa, powiatu i gminy, tak pod względem metody sporządzania, jak i struktury problematyki. Taka konstrukcja systemu umożliwia zachowanie spójności i ciągłości polityki rozwoju, wpisanie ustaleń strategicznych w proces podejmowania decyzji, wprowadzenie zasad zintegrowanego planowania strategicznego oraz stworzenie mechanizmu doskonalenia metod opracowań planistycznych.

Opracowanie Strategii Rozwoju Gminy Grabowiec wymagało podejścia zintegrowanego, obejmującego zachowanie zgodności z dokumentami planistycznymi na poziomie województwa lubelskiego, ze szczególnym uwzględnieniem: Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego, Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030), Regionalnej Strategii Innowacji.

Proces planowania rozwoju gminy odbywa się nie tylko w kontekście uwarunkowań lokalnych, ale również opiera się na czynnikach zewnętrznych obejmujących rozwoju regionu, kraju czy regulacjach wspólnotowych.  Uwarunkowana te to: wieloletnie programy formułowane przez Zarząd Województwa Lubelskiego (na szczeblu regionalnym), jak również przez poszczególne ministerstwa i Radę Ministrów (na szczeblu centralnym) oraz na poziomie Unii Europejskiej. 

Strategia Rozwoju Gminy >>Cały dokument - plik pdf